Wat speelt er in Europa?

De staf van de Deltacommissaris heeft onlangs verkend wat er in Europa speelt met relevantie voor het Deltaprogramma. Ze keken daarbij naar beleid, regelgeving, kennis en innovatie en uitvoering. We hebben de belangrijkste zaken op een rijtje gezet.

De EU klimaatadaptatiestrategie. Allereerst heeft de Europese Green Deal, die op zichzelf niet bindend is, geleid tot regelgeving die dat wél is. Het eerste grote pakket heet Fit for 55. Dit pakket maatregelen is erop gericht om het EU-klimaatdoel van 55% CO2-reductie t.o.v. 1990 per 2030 te realiseren. Dit doel is vastgelegd in de Europese Klimaatwet. Van belang voor het Deltaprogramma is met name de EU Klimaatadaptatiestrategie. Met die strategie wordt uitvoering gegeven aan de adaptatiebepalingen uit de Europese klimaatwet en worden lidstaten ondersteund bij de realisatie van de afspraken uit de Overeenkomst van Parijs. De EU Klimaatadaptatiestrategie vormt een routekaart om de EU en haar lidstaten klimaatadaptief te maken. De strategie is erop gericht het vermogen tot aanpassing te versterken en de kwetsbaarheid voor klimaateffecten tot een minimum te beperken. Met de strategie wordt ingezet op (het stimuleren van) de ontwikkeling van maatregelen en de implementatie daarvan, mede via het vergroten van toegang tot de noodzakelijke kennis en financiën. De EC zal regionale en grensoverschrijdende samenwerking bevorderen en de ontwikkeling en uitvoering van aanpassingsstrategieën en –plannen op alle bestuursniveaus ondersteunen.
Horizon Europe en Water4all: Horizon Europe (HE) is het Europese programma voor financiering van onderzoek en innovatie en is een belangrijk instrument voor het bereiken van de doelen van de Green Deal. De EC heeft daartoe onder andere het instrument co-funded partnerschappen ontwikkeld. In de Green Deal en HE is water verspreid over verschillende clusters. Om een integraal water onderzoeksprogramma mogelijk te maken, initieerde de Europese watersector het partnerschap Water4All, ‘watersecurity for the future’. Met het partnership coördineren de lidstaten en de EC het onderzoek op het gebied van water (en klimaatadaptatie). Nederland is partner en participeert in de opzet van de Europese kennisagenda voor water en de vertaling van het onderzoek naar Europees beleid. Daarnaast is er aandacht voor het faciliteren van implementatie van het onderzoek zowel in Europees als internationaal verband. In 2022 wordt de eerste onderzoekscall uitgeschreven met als thema: “Management of water resources: resilience, adaptation and mitigation to hydroclimatic extreme events and management tools”. Het onderwerp omvat zowel onderzoek naar oppervlaktewater als grondwater. Nederlandse kennisinstellingen kunnen deelnemen aan deze call.
Mission on Climate Adaptation. In het kader van Horizon Europe is ook het instrument Missie gedreven onderzoek ontwikkeld (Missions), waarbij ook de zogenaamde Mission on Climate Adaptation is opgezet. Kansen voor het DP vanuit de Mission on Climate Adaptation zijn:

Kennis uit het Deltaprogramma uitwisselen met andere EU landen;
Aanvullende financiering voor projecten uit het Deltaprogramma die kennis delen;
Het delen van de werkwijze van het Deltaprogramma in Europa;
Burgerparticipatie is een van de pijlers onder de missie.

Onderzoeksprogramma’s. Horizon Europa heeft verschillende sub programma’s die onderzoeksvragen stellen en waar een consortium op kan in schrijven. (Hieronder vallen ook de mission on adaptation to climate change en het partnerschap Water4all). INTERREG: Hier kun je terecht voor pilotstudies en demonstratieprojecten, in samenwerking met partners in de ons omringende landen. LIFE: Dit is het Europese programma voor het verbeteren van natuur, klimaat en milieu. Je kunt subsidie aanvragen voor pilots en demonstraties van innovatieve klimaat adaptatie projecten Samenwerken met Europese partners is niet verplicht, al kan het natuurlijk wel een verrijking zijn voor het project.
Samenwerking. Naast samenwerking in de Europese context van de Green deal, wordt vanuit Nederland ook samengewerkt in internationale riviercommissies en bilateraal met buurlanden. Daarbij gaat het onder andere over de uitwerking van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Richtlijn Overstromingsrisico’s (ROR). Voor Nederland is samenwerking in de internationale stroomgebieden van Noordzee, Rijn, Maas, Schelde, Eems en Waddenzee cruciaal voor een efficiënt beheer van het hoofdwatersysteem. Hetzelfde geldt voor de regionale watersystemen in bilateraal verband. Internationaal overleg vindt o.a. plaats op de internationale stroomgebieden van de rivieren Rijn, Maas, Schelde en Eems in de respectievelijke internationale riviercommissies.

Meld je hier aan voor onze nieuwsbrief!

Aanmelden

Overige berichten

Impressie van SDM-vergadering 4 april

Publicatiedatum: 22 april 2024Op uitnodiging van wethouder Dirk Franssen van gemeente Roermond vond deze vergadering op ruim 80 meter hoogte plaats, in de TV-toren van Roermond. Vanaf...
Lees meer

Maas in beweging: Maas Cleanup

Publicatiedatum: 22 april 2024Maas Cleanup is een beweging van vrijwilligers, bedrijven, (natuur)organisaties en burgers, verenigd voor de Maas. In plaats van veroorzaker, willen zij...
Lees meer

‘Ruimte voor de zeespiegelstijging’: Rapport van Kennisprogramma Zeespiegelstijging

Publicatiedatum: 22 april 2024In december 2023 spraken we met Jos van Alphen, adviseur strategie en kennis binnen Staf Deltacommissaris, over de tussenbalans Kennisprogramma Zeespiegelstijging....
Lees meer