Anne-Marie Hitipeuw: "Het is niet langer alleen preventie, maar we moeten ons ook beter voorbereiden op de impact van extreme weersomstandigheden". Met bijna drie jaar ervaring bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, waarvan een jaar bij de afdeling klimaatadaptatie, brengt Anne-Marie waardevolle kennis en expertise met zich mee in haar nieuwe rol. In dit artikel maken we kennis met deze deskundige en verkennen we haar visie op het thema wateroverlast.
Achtergrond en ervaring
Voordat Anne-Marie haar weg vond naar het ministerie, bewoog ze zich al jarenlang binnen het domein van klimaatadaptatie. Met een achtergrond in stedenbouwkunde en sociale geografie, internationale ervaring en ervaring bij de gemeente Den Haag, heeft ze al sinds 2008 haar focus gericht op dit urgente vraagstuk. Haar laatste rol als chief resilience officer van Den Haag gaf haar een brede kijk op de uitdagingen waarmee steden wereldwijd worden geconfronteerd, van cyberveiligheid tot klimaatverandering en polarisatie.
Rol bij het ministerie
Anne-Marie's huidige rol bij het ministerie richt zich voornamelijk op wateroverlast. Net als haar haar voorganger, Marieke Hofstra, is zij nu betrokken bij dit thema en coördineert ze de implementatie van de aanbevelingen uit de Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater. De recente gebeurtenissen in Limburg, waar extreme regenval grote schade veroorzaakte, zowel fysiek als psychisch, benadrukken de urgentie van haar werk.
“Het is essentieel om lessen te trekken uit dergelijke gebeurtenissen en te streven naar betere voorbereiding en respons in de toekomst.”
Anne-Marie is vastbesloten om te leren van de acties die Limburg al onderneemt op dit gebied en deze kennis ook toe te passen in haar nieuwe functie.
De Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater werd opgeheven in december 2022, maar het opvolgen van de aanbevelingen blijft cruciaal. Twee keer per jaar wordt er een voortgangsrapportage opgesteld en aangeboden aan het Bestuurlijk Overleg Water. Het recente advies van de Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater richt zich op verschillende aspecten, van preventie tot crisisbeheersing en waterbewust gedrag.
Naast de coördinatie van deze aanbevelingen, is Anne-Marie vanuit haar afdeling klimaatadaptatie ook verantwoordelijk voor de invulling van het thema wateroverlast binnen het Ministerie. Anne-Marie benadrukt binnen die rol, de noodzaak van waterbewust gedrag. Vanuit haar vorige rol heeft ze geleerd hoe belangrijk het is om mensen voor te lichten over hoe ze moeten handelen tijdens extreme weersomstandigheden. Met de verwachting van frequenter voorkomende extreme buien is het niet langer voldoende om alleen op preventie te vertrouwen. Het is cruciaal om te kijken naar manieren om de impact van dergelijke gebeurtenissen te beperken en de betrokkenen beter voor te bereiden.
Een gezamenlijke aanpak voor klimaatbestendigheid
"Het is essentieel dat we samenwerken aan een gedeelde opgave voor klimaatbestendigheid."
Anne-Marie benadrukt het belang van een collectieve inspanning om ons voor te bereiden op de impact van extreme weersomstandigheden. Ze prijst de samenwerking tussen verschillende partijen, waaronder provincies, waterschappen, veiligheidsregio's en de vitale sector. Deze gezamenlijke inspanning is essentieel om effectieve maatregelen te kunnen nemen en de impact van klimaatverandering te beperken. Door het uitvoeren van bovenregionale stresstesten wordt er op een hoger schaalniveau gekeken naar de mogelijke gevolgen van extreme situaties, wat een waardevolle bijdrage levert aan het besluitvormingsproces.
Het initiatief om bovenregionale stresstesten uit te voeren is slechts het begin. Anne-Marie legt ook de nadruk op het belang van de samenwerking met buurlanden om grensoverschrijdende uitdagingen aan te pakken. Ze wijst op het initiatief om contacten met grensregio's te versterken en gezamenlijke oplossingen te ontwikkelen. Dit omvat ook het werken aan gezamenlijke modellen en kennisuitwisseling tussen verschillende landen, wat essentieel is voor het begrijpen en aanpakken van klimaat gerelateerde risico's op een regionale schaal.
Visie voor de Maas en toekomst gerichte maatregelen
Anne-Marie deelt ook haar inzichten over de complexe interactie tussen het hoofdwatersysteem en het regionale watersysteem in Nederland, waaronder de Maas. Ze wijst op knelpunten rondom ’s-Hertogenbosch, het Amsterdam Rijnkanaal en het Noordzeekanaal, waarbij problemen kunnen ontstaan bij hoogwater en hevige regenval. Beide kanalen maken deel uit van het stelsel van de Rijn waarin ze een schakel zijn voor het zoetwaterbeheer en tegengaan van verzilting.
“Als de waterstand in het hoofdwatersysteem bijvoorbeeld de Maas te hoog is, kan het water van het regionale systeem niet meer worden geloosd. Als dat wordt gecombineerd met extreme neerslag, loopt de waterstand in het regionaal systeem te hoog op. Wanneer dit te lang duurt kan dit leiden tot wateroverlast.”
Deze problematiek benadrukt het belang van bovenregionale stresstesten om inzicht te krijgen in mogelijke knelpunten en passende oplossingen te ontwikkelen.
Tot slot richt Anne-Marie zich op toekomstgerichte maatregelen voor zowel wateroverlast als droogte, zoals het leren van lokale initiatieven, bevorderen van waterbewustzijn, verbeteren van de sponswerking van bodems en ontwikkelen van lange termijn adaptatiestrategieën. Ze gelooft sterk in effectieve communicatie en samenwerking als kernpunten voor het creëren van een veerkrachtige toekomst in Nederland en haar buurlanden
