Rivieren hebben verschillende functies: ze voeren te veel water af, ze zijn economisch belangrijk als vaarweg voor schepen, ze zijn een fijne leefomgeving voor dieren, planten en mensen, ze zorgen dat gewassen en natuur kunnen groeien én soms wordt er drinkwater uit gewonnen. Donderdag 3 april werd het integrale programma Ruimte voor de Rivier 2.0 gelanceerd dat gaat zorgen dat dit ook in de toekomst blijft gebeuren.
Het programma is tot stand gekomen in samenwerking tussen Rijk en regio. Deelnemende partijen zijn het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, provincies, waterschappen en de Deltacommissaris.
Minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) gaf op de startbijeenkomst de volgende boodschap mee: “Ruimte voor de Rivier 2.0 is een fantastisch plan, we houden Nederland hiermee veiliger dan ooit. Tegelijkertijd nemen we direct enkele zaken mee die ook belangrijk zijn. Zo zorgen we dat de rivieren bevaarbaar blijven en zorgen we dat we in drogere periodes zoet water beter kunnen verdelen en gebruiken.”
Hinder door veranderend weer
Het rivierengebied staat voor meerdere uitdagingen. Zo is er vaker meer water om af te voeren, wat wordt veroorzaakt door hevigere regenbuien (zowel in Nederland als in het buitenland) of door sneller smeltende gletsjers. Ook in die periodes moet Nederland beschermd worden tegen overstromingen. Tegelijkertijd komt het ook vaker voor dat er een tijd geen regen valt, waardoor er minder water in de rivieren zit. Gevolg hiervan is bijvoorbeeld dat de scheepvaart niet altijd meer goed kan varen of dat gebieden met natuur en landbouw uitdrogen.
Voorzitter Stuurgroep Deltaprogramma Maas, gedeputeerde Saskia Boelema: “De Maas heeft door haar eigenschappen en ligging een bijzondere plek in het rivierengebied. Al jaren werken we aan het verbreden van de rivier en het verbeteren van het gebied. Met aandacht voor rivierverruiming, dijkversterking en de beroepsvaart, maar óók voor natuurontwikkeling en recreatie. Langs de Maas is de toekomst van dit alles sterk verbonden met samenwerken, gedeeld eigenaarschap en gezamenlijke oplossingen. Alleen door samen te werken kunnen we ruimte maken voor de rivier én voor de regio. We zijn enorm verheugd om met Rijk en regio verder te gaan in ‘Ruimte voor de rivier 2.0’.”
Zo veel mogelijk opgaven in één keer aanpakken
Met het programma Ruimte voor de Rivier 2.0 worden uitdagingen opgepakt op het gebied van waterafvoer, bevaarbaarheid, verdroging van landbouw en natuur, waterkwaliteit, zoetwaterverdeling, drinkwatervoorziening en recreatie. Deltacommissaris Co Verdaas vertelt hierover: “We zien in de klimaatscenario’s dat de rivieren het door de toenemende weersextremen steeds zwaarder te verduren krijgen. In perioden met zware regenval moeten ze meer water kunnen afvoeren. Tegelijkertijd nemen de droge perioden toe en zal het peil in de rivieren dus vaker lager staan. Het is goed dat we nu stappen gaan zetten voor een toekomstbestendig rivierensysteem. Ik ben enthousiast over de aanpak waarbij Rijk en regio’s samen aan de slag gaan en de rivieren zich aan de nieuwe omstandigheden kunnen aanpassen.”
Alle samenwerkende partijen zijn overeengekomen om de komende decennia het rivierengebied anders in te richten, zodat de rivieren bevaarbaar blijven, het beschikbare water zo goed mogelijk verdeeld wordt en het overtollige water veilig kan worden afgevoerd.
