Panorama Maasvallei “Een richtinggevend kompas voor toekomstige keuzes over de Maas”

Foto: Strootman Landschapsarchitecten

Passie voor Water: Eelco Hoogendam en zijn rol bij provincie Limburg
Eelco Hoogendam is Senior Beleidsmedewerker Water, met taakveld Maas bij Provincie Limburg. Belangrijke onderwerpen zijn hoogwaterbescherming en waterveiligheid. Vanuit de provincie is zijn hoofdtaak, het werken aan een waterveilige en tegelijkertijd mooie en aantrekkelijke Maas. Eelco geeft aan dat hij in zijn werk in de loop van de tijd van het droge, meer en meer naar het water is getrokken. Het werk bij de provincie spreekt hem aan omdat hij met mensen samenwerkt aan het mooiste stukje van de Maas en ook dicht bij het bestuurlijke proces opereert.

Het belang van samenwerken aan toekomstige keuzes langs de Maas
Panorama Maasvallei is bedoeld om te komen tot universeel gedachtegoed met een aantal beslisregels over hoe je om kunt gaan met ruimtelijke ontwikkelingen in en rondom de Maas. Het is voortgekomen uit een samenwerking tussen rijk, waterschap, provincie en gemeenten op initiatief van provincie Limburg. In de ontwikkeling van het Panorama hebben we eerst nagedacht over de aard van het product.

“We kwamen al snel tot de conclusie dat het geen visie moet zijn op de vierkante meter, maar echt een abstracter verhaal over hoe je bepaalde keuzes kunt onderbouwen.”

Het Panorama gaat helpen om met elkaar in gezamenlijkheid inzichtelijk te hebben welke ontwikkelingen we een kans kunnen geven en welke ontwikkelingen niet. En in alle gevallen zul je dat specifiek moeten maken voor een bepaalde situatie. Als een gemeente bijvoorbeeld wordt geconfronteerd met een bepaalde ontwikkeling die ze willen doen (recreatiemogelijkheid, woningen bouwen), dan hebben ze alles waar je aan moet denken op een rijtje staan om in die situatie de goede keuze te maken. Alles vanuit het perspectief van de rivier en zijn functies.

De totstandkoming van Panorama Maasvallei
Er is al veel bekend over de Maas en Maasvallei en dat is uitgangspunt voor een bureau om ons in het gehele proces te begeleiden. Bureau Strootman bezit al veel kennis op het gebied van de Maas. Ze hebben het heel interactief aangepakt. In eerste instantie hebben ze bij de verschillende betrokken organisaties geïnventariseerd wat de opgaven en ambities zijn met betrekking tot de Maas. Daar heeft het bureau overzichten van gemaakt en op basis van dat materiaal hebben ze de beslisregels en dilemma’s beschreven. In een tweede workshop hebben ze de vertegenwoordigers vanuit het Rijk, gemeenten, waterschap en provincie bij elkaar gezet om de dilemma’s en beslisregels te bespreken: hebben we nu het goeie te pakken? Tot slot was er nog een derde ronde voor schriftelijke inbreng op het Panorama.

Integraal werken aan de Maas met gemeenschappelijke beslisregels
Soms zijn de geformuleerde beslisregels heel evident, bijvoorbeeld dat nieuwe bebouwing in het winterbed van de Maas niet mag worden toegestaan. Maar er zijn ook talloze ontwikkelingen waarvan het niet zo’n simpele overweging is, bijvoorbeeld hoe je dan om moet gaan met bestaande bebouwing. Dit gaat o.a. over nieuwe eilanden die in de Maas ontstaan. Het is de vraag hoe toekomstbestendig zo’n eiland is met het stijgende waterpeil.

Panorama Maasvallei is geen bindend document, en “over die beslissing hebben we veel gesprekken gevoerd”, aldus Eelco. De toegevoegde waarde van het document zit in het creëren van een gemeenschappelijke taal en denkkader waar iedereen zijn of haar voordeel mee kan doen. Mensen zien de urgentie van integraal werken aan het onderwerp, Eelco merkt dat het erg leeft bij de organisaties. Volgens Eelco is deze betrokkenheid een voorbode dat mensen het ook echt gaan gebruiken.

Panorama Maasvallei: een levend kompas voor de toekomst van de Maas
Er ligt nu een eindconcept van Panorama Maasvallei. Dat is het eindconcept dat wordt besproken in het Bestuurlijk Platform Maasvallei en dan is het voor nu af.

"De bedoeling is dat het Panorama een soort levend document is. Over anderhalf jaar zouden we best nieuwe inzichten kunnen opdoen die je ook wil incorporeren."

Dus het is belangrijk om in de gaten te houden of de kaders nog kloppen, zoals we ze initieel vast hebben gesteld.

De volgende stap is het Panorama Maasvallei voor te leggen in het Bestuurlijk Platform. Bureau Strootman licht toe wat er in het Panorama staat en het idee is om bestuurders een aantal dilemma’s in kleine groepjes bij de kop te laten pakken. Een concrete casus zal bestuurders stimuleren er echt even mee aan de slag te gaan om daarmee het gedachtegoed echt te doorleven.

De verwachting is dat Panorama Maasvallei aan het eind van dit jaar een definitief (openbaar) document is. Houd de Maas Informatie Brief in de gaten: we zullen in de eerste editie van 2024 een link delen waar je het kan downloaden.